‘Een vierkantje door een rondje duwen werkt niet. Wij moeten het standaard proces van financieren van huidige, lineaire bedrijven aanpassen aan de nieuwe tijdsgeest en rekening houden met de circulaire, grondstoffentransitie’ - Jeroen van Muiswinkel
In een wereld waarin duurzaamheid en circulariteit steeds belangrijker worden, staan financiële instellingen voor de uitdaging om hun financierings- en investeringsbeslissingen aan te passen aan deze nieuwe realiteit. Aan de hand van dit thema organiseert de School for Change samen met de Kopgroep Circulair Financieren een cursus Finance for Change op De Groene Afslag. Voor de start van deze cursus mocht ik Jeroen van Muiswinkel en Tessa Eerenberg - van Kesteren interviewen. Beiden zijn lid van de Kopgroep Circulair Financieren en delen een gemeenschappelijk doel: het bevorderen van circulaire financiering.
De Kopgroep Circulair Financieren
Jeroen, werkzaam bij Copper8, en Tessa, werkzaam als business developer duurzaam ondernemen bij de Rabobank, vertellen vol passie over de Kopgroep Circulair Financieren. De Kopgroep is onderdeel van het DNB-platform voor duurzame financiering en bestaat uit verschillende belanghebbenden uit de financiële sector. Diverse banken, zoals de Europese Investeringsbank, Triodos en Rabobank, maar ook organisaties zoals de gemeente Amsterdam en provincie Utrecht zijn betrokken als belanghebbenden.
Hun gezamenlijke missie is om circulariteit een integraal onderdeel te maken van financieringsaanvragen en investeringsbeslissingen, vóór 2030. Jeroen voegt hieraan toe dat de Kopgroep een roadmap heeft ontwikkeld met vier actielijnen: risk, metrics, fit for finance, financieringsinstrumentarium en structuren. Jeroen is de projectleider van de risk projectgroep.
Sophie Giezeman interviewt Jeroen van Muiswinkel en Tessa Eerenberg - van Kesteren
De Behoefte van Circulaire Ondernemers
Er is behoefte aan financiering vanuit circulaire bedrijven. Die behoefte matcht echter niet altijd goed met het aanbod vanuit de financiële wereld. Binnen een bank zijn alle processen en modellen ingericht op het financieren van de lineaire economie. Als wij naar een circulaire economie willen bewegen, dan moeten banken meebewegen en leren omdenken. Veranderen is juist wat wij zo ontzettend lastig vinden. Dat is waar wij het in deze cursus over gaan hebben.
De Kopgroep heeft vanuit de risicogedachte iets bedacht waardoor wij met een circulaire bril naar lineaire risico’s en circulaire kansen kunnen kijken. Jeroen legt uit: ‘Traditionele lineaire bedrijfsmodellen passen niet bij de nieuwe circulaire benadering. Het is als een vierkant door een rond gat duwen - het werkt gewoon niet. Om te innoveren, moeten bedrijven hun modellen aanpassen, maar ook banken moeten hun processen aanpassen. Met andere woorden, om standaard processen aan te passen aan de nieuwe tijdsgeest’.
Een goed voorbeeld hiervan is de circulaire risk scorecard, die de Kopgroep ontwikkeld heeft. In de risicoscore worden drie nieuwe risicofactoren meegenomen: de circulariteit van het product, de geschiktheid van het product voor circulariteit en de schaarste van de gebruikte grondstoffen. Het is een nieuwe manier om inzichtelijk te krijgen wat de circulaire risicoscore is voor het financieren van een bedrijf. Het doel is dat de financiële sector dit in de toekomst zal gaan gebruiken in de besluitvorming om een bedrijf te financieren.
Obstakels voor Circulaire Financiering
Jeroen en Tessa erkennen dat het aanpassen van traditionele financiële modellen naar circulaire principes niet zonder obstakels gaat. Ze wijzen op de weerstand tegen verandering binnen de financiële sector en het gebrek aan data over (het financieren van) circulaire bedrijfsmodellen als belangrijke hindernissen.
Progressie en Toekomstperspectief
Ondanks de uitdagingen zijn er ook tekenen van vooruitgang. Tessa wijst op recente ontwikkelingen tijdens de Nationale Conferentie Circulaire Economie. Tijdens deze conferentie ondertekenden Vivian Heijnen, staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, en Medy van der Laan, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken, samen een overeenkomst waarin de overheid en financiële instellingen zich verbinden en dat initiatieven zoals Finance for Change, waarbij gelijkgestemden uit de industrie elkaar ontmoeten, zo waardevol zijn om samen de transitie naar een circulaire economie te bevorderen. Met hun toewijding en vastberadenheid om de obstakels te overwinnen, vormen Tessa en Jeroen een inspirerend voorbeeld om de noodzakelijke verschuiving naar circulaire financieringsmodellen en dus een duurzamere economie werkelijkheid te maken.
Auteur: Sophie Giezeman